Architekt odgrywa bardzo ważną i przydatną rolę w całym procesie budowy domu – od etapu projektowania po realizację inwestycji. Jego zaangażowanie jest niezbędne nie tylko przy przygotowaniu dokumentacji projektowej, ale także w późniejszych etapach budowy. W jakich przypadkach, oprócz projektowania samego budynku, przyda nam się architekt?
Adaptacja projektu do działki budowlanej
Jednym z ważniejszych zadań architekta jest adaptacja budynku do specyficznych warunków działki. Nawet najlepszy projekt musi być dostosowany do lokalizacji, aby maksymalnie wykorzystać jej potencjał i spełnić wymagania prawne.
- Analiza uwarunkowań działki - architekt przeprowadza analizę wielkości, kształtu, orientacji względem stron świata, a także topografii działki (np. nachylenie terenu, wysokość względem poziomu morza)
- Dostosowanie budynku do planu miejscowego - każda działka może podlegać miejscowemu planowi zagospodarowania przestrzennego, który określa np. wysokość budynku, kąty nachylenia dachu, odległość od granicy działki oraz dopuszczalną powierzchnię zabudowy
- Wykorzystanie naturalnych warunków - architekt może dostosować projekt tak, aby maksymalnie wykorzystać naturalne światło, np. umieszczając okna i taras od strony południowej.
Przykład: Jeśli działka jest wąska, architekt dostosuje projekt, aby zmieścić budynek zgodnie z przepisami, np. przesuwając ściany lub zmieniając układ pomieszczeń.
Dostosowanie projektu do wymagań technicznych i przepisów
Projektowanie domu to nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim zgodność z przepisami prawa budowlanego. Architekt odpowiada za to, aby projekt spełniał wszystkie wymagania techniczne i formalne.
- Normy i przepisy budowlane - architekt musi uwzględnić odległości od granicy działki, przepisy dotyczące ochrony przeciwpożarowej, izolacyjności cieplnej, a także wymagania dotyczące instalacji elektrycznych, wodno-kanalizacyjnych i wentylacyjnych
- Optymalizacja konstrukcji budynku - architekt współpracuje z konstruktorami, aby zapewnić stabilność budynku, uwzględniając rodzaj gruntu, obciążenia dachu, ścian oraz fundamentów.
Przykład: W przypadku budowy domu w rejonie narażonym na silne wiatry, architekt zaprojektuje bardziej wytrzymałą konstrukcję dachu. Jeśli planowane jest zainstalowanie paneli fotowoltaicznych, projekt będzie uwzględniał odpowiednie nachylenie dachu i jego wytrzymałość.
Przesunięcie ścian i innych elementów domu – dostosowanie do potrzeb inwestora
W trakcie opracowywania projektu, architekt często dostosowuje go do specyficznych potrzeb inwestora, np. poprzez przesunięcie ścian, okien, drzwi oraz innych elementów budynku.
- Modyfikacje układu pomieszczeń - architekt może zaproponować zmiany w rozmieszczeniu ścian działowych, aby lepiej dopasować przestrzeń do potrzeb inwestora, np. powiększenie salonu, dodanie garderoby czy zmiana lokalizacji kuchni
- Dostosowanie wysokości i szerokości pomieszczeń - jeśli inwestor chce, aby sypialnie były większe, architekt może zmienić proporcje pomieszczeń bez zmiany zewnętrznych wymiarów budynku
- Zoptymalizowanie przepływu światła - architekt może przesunąć okna lub drzwi tarasowe, aby zapewnić lepsze doświetlenie pomieszczeń
Przykład: Jeśli inwestor preferuje większą kuchnię kosztem jednego z pokoi, architekt może przesunąć ścianki działowe, aby uzyskać przestronniejsze wnętrze. W przypadku działki z pięknym widokiem architekt może zaprojektować większe okna w salonie, aby podkreślić walory krajobrazowe.
Przygotowanie dokumentacji do uzyskania pozwolenia na budowę
Ostatecznym krokiem architekta jest przygotowanie pełnej dokumentacji budowlanej, niezbędnej do uzyskania pozwolenia na budowę:
- kompletny projekt budowlany - zawiera rysunki techniczne, rzuty kondygnacji, elewacje, przekroje budynku oraz opis techniczny, a także plan zagospodarowania działki
- dokumentacja zgodna z przepisami - architekt upewnia się, że wszystkie elementy projektu spełniają obowiązujące normy i przepisy
- koordynacja z innymi specjalistami - w razie potrzeby architekt współpracuje z inżynierami instalacji, konstruktorami oraz geodetami.
Przykład: W przypadku uzyskania pozwolenia na budowę domu o powierzchni powyżej 70 m², architekt odpowiada za skompletowanie dokumentacji zgodnej z wymaganiami urzędowymi, co obejmuje m.in. dokumenty dotyczące warunków zabudowy, planów zagospodarowania przestrzennego oraz dokumentacji instalacyjnej.
Kiedy obecność architekta na budowie jest wymagana?
Zgodnie z polskim prawem budowlanym, architekt jest niezbędny w kilku kluczowych sytuacjach:
- przy projektowaniu domu wymagającego pozwolenia na budowę - każdy projekt budowlany musi być opracowany i podpisany przez uprawnionego architekta
- przy zmianach w projekcie budowlanym w trakcie realizacji - jeśli w trakcie budowy konieczne są zmiany konstrukcyjne, architekt musi je zatwierdzić, aby upewnić się, że spełniają one normy budowlane i nie naruszają przepisów
- w przypadku skomplikowanych projektów - kiedy budowa wymaga bardziej zaawansowanych rozwiązań technicznych, obecność architekta na budowie jest konieczna, aby zapewnić zgodność z projektem
- podczas nadzoru autorskiego - w niektórych przypadkach architekt pełni funkcję nadzoru autorskiego, aby upewnić się, że projekt jest realizowany zgodnie z jego założeniami. Może to być wymagane, jeśli inwestor chce wprowadzać zmiany w projekcie w trakcie budowy
- dla budynków objętych ochroną konserwatorską - jeśli budynek znajduje się na terenie chronionym, konieczna jest ścisła współpraca z architektem, aby spełnić wszystkie wymogi konserwatorskie.
Kiedy obecność architekta nie jest wymagana?
Są sytuacje, kiedy inwestor może zrealizować budowę bez angażowania architekta:
- małe budynki gospodarcze, domy rekreacji indywidualnej, domki letniskowe, altany i wiaty - w przypadku budynków o powierzchni do 35 m², budowanych na zgłoszenie, nie jest wymagane przygotowanie pełnego projektu budowlanego przez architekta
- budowa domu na zgłoszenie bez projektu budowlanego - jeśli dom ma powierzchnię do 70 m² i spełnia kryteria budowy na zgłoszenie, można uniknąć angażowania architekta, o ile nie ma potrzeby uzyskiwania pozwolenia na budowę.
Czym się kierować przy wyborze architekta?
Polecamy wybrać architekta lokalnego, który pracuje na terenie realizowanej inwestycji. Dzięki temu zna on miejscowe procedury, lokalne przepisy prawa oraz instytucje i osoby w urzędach, co przyspiesza i ułatwia procesy administracyjne. Ważne jest także, aby architekt miał doświadczenie w projektowaniu budynków w konstrukcji z drewna. Takich architektów możesz znaleźć np. tu https://www.arch-projekty.pl/, tu https://www.oferteo.pl/ lub w Internecie.